Nhà tù Hỏa Lò – Ký ức đau thương và những sự kiện lịch sử quan trọng

Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò từ lâu đã được nhiều người dân Việt Nam biết đến với dấu ấn đau thương, phản ánh chân thực một thời kỳ xương máu trong kháng chiến chống Pháp.

Giới thiệu về Nhà tù Hỏa Lò

Nhà tù Hỏa Lò nằm tại địa chỉ số 1, phố Hỏa Lò, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn kiếm, thành phố Hà Nội. Được xây dựng vào năm 1896, đến nay nhà tù này đã tồn tại qua nhiều sự kiện lịch sử đáng nhớ và là nơi giam giữ tra tấn hàng nghìn chiến sĩ yêu nước, nhà hoạt động chính trị cách mạng Việt Nam.

Nhà tù Hỏa Lò ngày xưa thuộc làng Phụ Khánh, tổng Vĩnh Xương, huyện Thọ Xương, Hà nội. Theo thông tin được biết đây là một làng nghề thủ công nổi tiếng của đất Hà Thành, làm các loại ấm đất, bếp lò bằng đất nung, vì vậy mới có tên là Hỏa Lò.

Nhà tù Hỏa Lò có tên gọi là “Maison Centrale” (Nhà tù Trung Ương) được xây dựng kiên cố và có quy mô lớn bậc nhất Đông Dương thời đó. Tổng diện tích nhà tù và những con đường lân cận đến nhà tù rộng khoảng 12.908m2.

Các phòng giam tại Nhà tù Hỏa Lò được thiết kế với mái ngói, tường gạch kiên cố được quét vôi và hắc ín; các xà lim chỉ có một vài ô cửa nhỏ được mở sát mái, khiến cho các phòng giam chìm trong bóng tối, ngột ngạt.

Bao quanh nhà tù thực dân Pháp dựng tường đá vững chắc cao 4,3m và 5,4m, dày 0,5m, trên những bức tường được cắm đầy mảnh chai sắc nhọn ngăn tù nhân vượt ngục. Bên cạnh đó, bốn góc nhà tù dựng bốn chòi canh gác để lính Pháp có thể quan sát tình hình trong và ngoài nhà tù.

Khu vực Nhà tù Hỏa Lò và thủ đoạn tra tấn tù nhân tàn nhẫn

Trong quá khứ, Nhà tù Hỏa Lò đã trở thành cơn ác mộng với hàng nghìn tù nhân, mọi thủ đoạn tra tấn như đánh đập, treo ngược, giật điện,… được thực dân Pháp thực hiện không kể ngày đêm.

Sau cánh cửa gỗ lim nặng 1,6 tấn là nơi xuất hiện những con ác quỷ, cai trị, giam giữ, hành hạ các chiến sĩ cách mạng Việt Nam mỗi ngày. Tù nhân khi bước qua cánh cửa này sẽ được phát hai bộ áo tù, một bộ dài tay và một bộ cộc tay có in chữ MC viết tắt của Maison Centrale tên nhà tù và được phát thêm bộ chăn chiên Nam Định vào mùa đông.

Hệ thống Nhà tù Hỏa Lò được thiết lập vô cùng chặt chẽ với trại giam D nơi giam giữ tù nhân chính trị. Khu vực này chỉ giam giữ tối đa được 40 người, có thời điểm giam cầm đến 100 người, xung quanh là tường, trại lợp ngói tăm tối, tạo cảm giác lạnh lẽo ghê rợn vào mùa đông và nóng bức vào mùa hè.

Chân của tù nhân tại phòng giam này sẽ bị cùm trên hai dãy sàn gỗ lim, giữa phòng là nhà vệ sinh. Có lúc số lượng tù nhân tăng cao, thực dân Pháp đã nhốt chung lại với nhau, có người phải nằm dưới sàn nhà chật chội, nhà vệ sinh bốc mùi hôi thối gây ám ảnh.

Không chỉ như vậy còn có khi Cachot ngục tối trừng phạt những tù nhân quy phạm điều lệ, chống đối và khu xà lim từ hình máy chém xử tử tù nhân vô cùng ghê rợn. Tất cả các tù nhân ở các khu này đều được quản lý nghiêm ngặt, bị cùm chân ngày đêm, đánh đập, bỏ đói, vệ sinh tại chỗ, sàn được thiết kế độc ngược khi nằm đầu sẽ thấp hơn chân cho máu dồn lên khiến mắt bị mù lòa.

Bên cạnh đó, Khu máy chém là nơi thể hiện rõ nét tội ác của thực dân Pháp khi chặt đầu các tù nhân như thời trung cổ.

Dấu ấn lịch sử, tinh thần yêu nước của chiến sĩ Việt Nam

Tinh thần yêu nước và sự kiên cường của các chiến sĩ yêu nước Việt Nam trong Nhà tù Hỏa Lò được ghi dấu ấn qua các tờ báo cách mạng như ” Đời tù”, “Lao tù Tạp chí”. Không chỉ nỗ lực đấu tranh vì cuộc sống tự do, những chiến sĩ còn chống lại sự áp bức, tra tấn ngày đêm của thực dân Pháp xâm lược.

Trong hoàn cảnh bị giam cầm, những tù nhân không bao giờ ngừng đấu tranh cho độc lập tự do, rất nhiều cách tuyên truyền cách mạng, học tập, lý luận chính trị được các chiến sĩ âm thầm truyền thông tin cho nhau.

Đến nay, Nhà tù Hỏa Lò đã trở thành địa điểm du lịch và là nơi lưu giữ nhiều hiện vật, dụng cụ tra tấn tàn nhẫn của thực dân Pháp để lại. Tham quan tại Nhà tù Hỏa Lò nhiều khách du lịch Việt Nam và trên thế giới như sống lại một thời kì đau thương mất mát bởi chiến tranh.

Du khách đến tham quan có thể nhìn ngắm cuộc sống giam cầm của tù nhân trong các phòng giam được phục dựng chân thật từ tượng, với nhiều tư thế tra tấn dã man. Hàng trăm con người đổ xương máu tại Nhà tù Hỏa Lò là minh chứng rõ nhất phản ánh tội ác chiến tranh do thực dân Pháp để lại và một thời kỳ gian khổ mà Việt Nam ta đã trải qua.

Kinh nghiệm hữu ích khi đến thăm Nhà tù Hỏa Lò

Khi bạn có ý định đến thăm Nhà tù Hỏa Lò, có một số kinh nghiệm hữu ích dưới đây mà bạn có thể áp dụng:

Nghe hướng dẫn: Nghe kỹ hướng dẫn của hướng dẫn viên trong quá trình tham quan để được di chuyển theo đúng lộ trình, tránh tình trạng đi không theo trật tự từng khu vực.

Tôn trọng không gian nhà tù: Nhà tù Hỏa Lò mang trong mình ký ức lịch sử đau buồn và đáng nhớ, hãy tôn trọng không gian bằng cách không gây ồn ào, không xả rác bừa bãi.

Lưu ý về quy định chung: Trong quá trình tham quan hãy tuân thủ tất cả các quy định có liên quan do hướng dẫn viên đề ra và do ban quản lý ban hành, tránh các tình trạng sờ vào hiện vật, hay làm hư hại nhiều đồ vật khác.

Hy vọng những kinh nghiệm trên sẽ giúp bạn có một chuyến tham quan Nhà tù Hỏa Lò ý nghĩa và trọn vẹn nhất.